De komst van High Dynamic Range-technologie (afgekort HDR) heeft de beeldkwaliteit op onze televisies een flinke boost gegeven, of het nu gaat om films, series en games. Maar het zorgt ook voor bijkomende verwarring, want twee premium HDR-formaten vechten met elkaar om de standaard te worden: met name HDR10+ en Dolby Vision.
Laten we even de voor- en nadelen en verschillen tussen beide HDR-standaarden opsommen.
1Metadata
HDR10 | HDR10+ | Dolby Vision |
Statische metadata | Dynamische metadata, frame per frame of per scène | Dynamische metadata, frame per frame of per scène |
Dolby Vision en HDR10+ zijn dynamische HDR-varianten, terwijl de open industriestandaard HDR10 statisch is.
Eerst een woordje uitleg over de statische variant. Elke film of aflevering van een serie krijgt bij deze vorm van HDR, zoals HDR10 er één is, voor de gehele inhoud één enkele waarde mee om de HDR-inhoud te tonen.
Het gaat om de Maximum Frame Average Light Level (MaxFALL), of de helderheid van het frame met de hoogste gemiddelde helderheid voor de filminhoud) en de Maximum Content Light Level (MaxCLL), of de helderheid van de helderste pixel eender waar in de filminhoud.
De dynamische varianten van HDR krijgen deze HDR-informatie wel mee voor elke scène. Wanneer je dus een film of serie kijkt, zal je voor elke scène een aangepaste mix van kleuren, contrast en helderheid krijgen. Dat geeft de HDR-kwaliteit een stevige boost.
In onderstaande tabel zie je de verschillen tussen HDR10 en de dynamische varianten HDR10+ en Dolby Vision.
2Piekhelderheid
HDR10 | HDR10+ | Dolby Vision |
Nu 1.000 nits, ondersteuning tot 4.000 nits | Nu 1.000 nits, ondersteuning tot 4.000 nits | Nu 4.000 nits, ondersteuning tot 10.000 nits |
In vergelijking met HDR10 en HDR10+, die beiden een maximale piekhelderheid tot 1.000 nits halen, gaat Dolby Vision veel verder, tot 10.000 nits.
Momenteel is die hoge piekhelderheid van Dolby Vision een beetje teveel van het goede: vandaag (eind 2019) halen de meeste televisies halen de 1.000 nits niet.
3Kleurdiepte en kleuren
HDR10 | HDR10+ | Dolby Vision |
10 bit | 10 bit | 12 bit |
1,07 miljard | 1,07 miljard | 68,7 miljard |
90% DCI P3 | Rec. 2020 | Rec. 2020 |
Hetzelfde verhaal geldt voor de kleurdiepte, een aanduiding voor de accuraatheid van de weergegeven kleuren. Bij HDR10 en HDR10+ is de kleurdiepte begrensd tot 10 bit, bij Dolby Vision bedraagt die 12 bit.
Dat verschil lijkt op papier klein, maar het maakt een groot verschil uit. Met 10 bit kan de contentmaker kiezen uit 1024 schaduwen van elke primaire kleur, goed voor meer dan een miljard mogelijke kleuren. Met 12 bit verviervoudigt dat naar 4096 schaduwen, goed voor een totaal van liefst 68 miljard kleuren.
Vandaag zijn er echter nog geen televisies met 12 bit panelen op de markt, dus dat verschil speelt momenteel geen rol.
Zowel HDR10+ als Dolby Vision hebben een grotere kleurbereik (Rec. 2020), dat is de verzameling kleuren die kan worden weergegeven. DCI-P3 bevat ongeveer 46% van alle kleuren, terwijl dat bij Rec. 2020 ongeveer 63% van de kleuren is.
4Tone mapping
HDR10 | HDR10+ | Dolby Vision |
10 bit | 10 bit | 12 bit |
1,07 miljard | 1,07 miljard | 68,7 miljard |
90% DCI P3 | Rec. 2020 | Rec. 2020 |
Stel dat je een televisie hebt met een maximale helderheid van 1.000 nits, maar de beelden op het scherm worden aangeboden in een master van 4.000 nits, zoals bij Dolby Vision? Dan zal de tv door een techniek als tone mapping de waarden boven de 1.000 nits (alles tussen 1.000 en 4.000 nits) terugbrengen naar waarden die onder dat maximum vallen. Het resultaat is dat de kleuren in de gedeeltes boven die 1.000 nits wat minder goed zullen zijn, en dat die onderdelen van het beeld ietsje gedimd zullen worden getoond.
Bij HDR10 en HDR10+ is die tone mapping volledig op het conto van de televisiefabrikanten te schrijven. Zij kiezen hoe ze daarmee omgaan. Bij Dolby Vision moet er worden gebruikgemaakt van Dolby’s richtlijnen en algoritmes.
5Kan ik Dolby Vision of HDR10+ overal op afspelen?
HDR10 wordt door alle hardware die HDR kan afspelen ondersteund. Voor Dolby Vision en HDR10+ zijn er specifieke hardware en de nodige licenties vereist.
Komt daarbij dat sommige televisiemerken voor de ene dynamische HDR-standaard kiezen, en niet voor de andere. Andere merken ondersteunen dan weer beiden. Samsung bijvoorbeeld biedt exclusief HDR10+ aan op al zijn televisies vanaf 2018, Philips beiden. LG gaat exclusief voor Dolby Vision.
Goed uitkijken is dus de boodschap. Ook als je bepaalde films koopt in Ultra HD Blu-ray ga je best na welk HDR-formaat wordt afgespeeld. Zelfs binnen één filmstudio zijn er variaties.
HDR10+ | Dolby Vision | |
Sony tv’s | Nee | Ja |
Samsung tv’s | Ja | Nee |
LG tv’s | Nee | Ja |
Panasonic tv’s | Ja | Ja |
Philips tv’s | Ja | Ja |
Netflix | Nee | Ja |
Amazon Prime Video | Ja | Ja |
Nvidia Shield (2019) | Nee | Ja |
Apple TV 4K | Nee | Ja |
Ultra HD Blu-ray | Ja | Ja |
Microsoft Xbox One S/X | Nee | Ja |
Google Chromecast Ultra | Nee | Ja |
PS4/PS4 Pro | Nee | Nee |
Nintendo Switch | Nee | Nee |
6Is de beeldkwaliteit nu echt beter?
Het hangt er van af. Enerzijds van de aangeboden beelden, anderzijds van de manier waarop de tv zelf met deze extra informatie (of metadata) omgaat.
Onze ervaring is dat de beeldkwaliteit op zowat elke tv die compatibel is met de dynamische variant zoals HDR10+ of Dolby Vision, inclusief de goedkopere tv’s, er op vooruit gaat. Dat is te danken aan de extra informatie die met HDR wordt meegegeven aan de tv door de filmmakers. Hierdoor krijgen we beelden te zien zoals de regisseur die voor ogen had.
Reageer