Eerste 8K televisie voor Sony: hands-on review van ZG9

Met de ZG9-serie in een 85- en 98-inch beeldformaat brengt Sony zijn eerste 8K televisies naar de Benelux. We spendeerden een paar uur met deze nieuwe tv tijdens een reviewsessie in Amsterdam.

Het afgelopen jaar deed 8K mondjesmaat zijn intrede op beurzen en in de media. Concurrent Samsung lanceerde zelfs al zijn eerste 8K tv’s in oktober van vorig jaar. 8K biedt een hogere resolutie in vergelijking met 4K, oftewel 7680 bij 4320 pixels. Dat zijn viermaal zoveel pixels op als 4K, en zelfs 16 keer de resolutie van Full HD.

Met de ZG9 lanceert Sony vanaf juni zijn eerste 8K tv. Maar is het Japanse merk dan niet te vroeg met zo’n tv? Sony zelf geeft ons verschillende argumenten om het nu toch al te proberen.

Eén daarvan is de populariteit van grotere schermformaten in 4K. Bij dergelijke schermgroottes blijft het aantal pixels hetzelfde als bij kleinere formaten zoals 55-inch. Op grotere schermformaten zorgt die pixeldichtheid voor minder details.

Met een 8K tv verdubbelen die pixels per inch opnieuw, zodat de mate van detail die je normaal ziet in 4K op een kleiner scherm ook overeind blijft in 8K. Combineer dat met het grotere scherm en het resultaat is verbluffend. Van dichtbij zien de beelden op de ZG9 er zeer realistisch uit dankzij de 8K resolutie zonder pixeldifferentiatie.

Ok, maar er is toch nog amper 8K content? Klopt, buiten wat aankondigingen dat de volgende Olympische Zomerspelen in 2020 in 8K worden opgenomen, is het windstil.
Maar waarom zouden contentmakers 8K gaan aanbieden als er geen schermen zijn om het op te tonen? Met dat in het achterhoofd lanceert Sony zijn eerste lichting 8K televisies. Het hoopt daarmee hetzelfde proces in gang te zetten als bij de lancering van 4K, zo’n zeven jaar geleden.

Ondertussen moeten we het wel nog ettelijke jaren stellen zonder 8K content. Vandaar het belang van een goede upscaling, zo stelt Sony. Met upscaling of opschalen gaat de processor in de tv de 4K beelden opwaarderen naar een 8K resolutie.

En vreemd genoeg gaat dat opschalen beter werken dan voorheen het geval was bij het opschalen van 1080p naar 4K. Daar zijn verschillende verklaringen voor. Zo is er in de 4K bron veel meer informatie aanwezig, bijvoorbeeld de 8 miljoen pixels en eventuele HDR-informatie, zodat de processor die de upscaling moet verzorgen veel meer data ter beschikking heeft.

X1 Ultimate

Ondertussen heeft Sony niet stilgezeten met het verbeteren van de processor die het gebruikt in zijn nieuwste lichting toptelevisies. De Sony X1 Ultimate is het meest recente paradepaardje en die bevat een uniek algoritme, speciaal ontwikkeld voor 8K resolutie. Dat algoritme detecteert en analyseert op intelligente wijze objecten in beeld en geeft op die manier de details en het contrast een boost.

Eén van de onderdelen van de processor is Sony’s Object-based Super Resolution. Deze processor kan een object individueel remasteren voor meer diepte, nauwkeurige textuur en een realistischer beeld. Een tweede luik van de X1 Ultimate is de 8K beeldendatabank waaruit de tv kan putten. Om alle details perfect weer te geven refereert de upscaling-engine naar de beelden uit deze database. 8K X-Reality Pro noemt Sony deze stille kracht achter het opschalen naar 8K.

Backlight Master Drive

Los van de processor maakte Sony ook enkele aanpassingen aan het backlight van de tv. Dat was nodig, zegt Sony, want door de hogere pixeldichtheid als gevolg van de 8K-resolutie zou er anders minder licht doorschijnen. De nieuwe Backlight Master Drive met full-array local dimming regelt de ledmodules nu onafhankelijk. Concreet kan het licht dat elke led uitstuurt nauwkeuriger gericht worden. Het resultaat is een beter dynamisch contrast met een hoge helderheid en indrukwekkende zwarttinten.

Tijdens onze hands-on kregen we verschillende fragmenten te zien zoals
beelden van Galapagos en Peru in 4K, een trailer van Spider-Man: Into the Spider-Verse maar ook streaming in 4K via Netflix. Zelfs in een maximale bitrate van zo’n 15 Mbps (te wijten aan de beperkte Wi-Fi op de testlocatie) zag dat er best goed uit. Ook een trailer van Gran Turismo zag er bijna levensecht uit. Goed om weten is dat de tv ook Dolby Vision ondersteunt.

De terugkeer van de Backlight Master Drive, die we al eerder zagen op de ZD9, is geslaagd. Over het hele scherm bekeken is de helderheid uitstekend, en komen alle details, ook die in de schaduwpartijen, goed tot hun recht. Zwartwaarden worden in sommige gevallen (zowat volledig zwarte beelden) wat beïnvloed door het backlight, met lichtjes neiging naar grijs, maar dat lijkt goed mee te vallen.

Op het eerste gezicht valt er weinig op te merken aan deze tv. De schermgrootte en de verhoogde resolutie zorgen voor een regelrecht wauw-effect, en met de X1 Ultimate heeft Sony ons toch echt kunnen overtuigen van het nut van een 8K-televisie. Daar waar we voorheen ietwat sceptisch waren tegenover een snelle doorbraak.

Geluid, smart tv en design: het totaalplaatje klopt

Tot hiertoe hadden we het vooral over de beeldkwaliteit, maar voor Sony is geluid een even belangrijk verkoopsargument. Omdat de ZG9 nog steeds een LCD-tv is die uit verschillende panelen is opgebouwd, kon Sony zoals dat bij zijn oled televisies het geval is de speakers niet meteen achter het scherm monteren.

Het koos ervoor vier frontspeakers aan de boven- en onderzijde van de tv in te bouwen, en twee subwoofers op de achterzijde. Sony wil op deze manier de kijker de impressie geven dat het geluid uit het scherm lijkt te komen. De ZG9 heeft ook een specifieke aansluiting achterop de tv om als centerspeaker te worden aangesloten in een surroundopstelling. Spaart je weer een extra centerspeaker uit.

Nog een woordje over Android TV. Tijdens onze test werkte dat vlekkeloos, wat ooit wel eens anders was op de Sony-televisies. Met Android Oreo, dat standaard al klaar staat, zijn alle kleine probleempjes en tekortkomingen die we hadden met Android, van de baan. En met de verbeterde en snellere processor die Sony heeft ingebouwd, vlieg je doorheen Android TV en de instellingen van de tv, en gaat het opstarten van streamingapps en de tv zelf razendsnel.

De vernieuwde afstandsbediening heeft speciale knoppen voor Netflix en Google Assistant, alsook een snelknop naar instellingen. Via Google Assistant kan je bijvoorbeeld tv-programma’s of films afspelen, simpelweg door tegen de televisie of de afstandsbediening te praten. Beide opties staan ter beschikking: de tv die steeds luistert of handmatig door op de knop van de afstandsbediening te drukken. De afstandsbediening kan ook andere apparatuur aansturen en werkt via radiofrequentie, zodat er niet specifiek gericht moet worden op de tv.

Later op het jaar wordt de tv via een software-update compatibel met Apple’s AirPlay 2 en ook HomeKit. Net zoals HDMI 2.1 dat actief wordt op één van de vier HDMI-poorten.

Design: Blade Architectuur

Wat het design betreft hanteert Sony de Blade Architectuur en krijgen beide schermformaten een opvallende Table Top-tafelvoet mee. Bij het 98-inch model zit zelfs een extra vloerstandaard in de doos. Alle kabels kunnen via de voeten mooi weggewerkt en weggeleid worden.

Stevige prijzen en energieverbruik

Als er dan toch twee minpuntjes zijn, dan zijn dat de prijs en het energieverbruik. Het 85-inch model (215 cm) is vanaf begin juni verkrijgbaar in de Benelux en kost een stevige 17.000 euro. Het 98-inch model (248 cm), dat vanaf eind juni beschikbaar is, kost, hou je vast, zelfs 80.000 euro. Het stroomverbruik bedraagt bij standaardgebruik respectievelijk 636W en 802W of een jaarlijks verbruik van 882 en 1112 kWh. Dat is even slikken maar voor de koper die Sony in gedachten heeft, zal dat geen struikelblok vormen.